Νεοχωρουδα

Έδρα της ομώνυμης κοινότητας μέχρι το 1997.

Κατά τα έτη 1918-1926 περιλάμβανε και τους συνοικισμούς Τρία Χάνια (Ουτς-Χανλάρ), Παλαιόκαστρο (Νταούτ-Μπαλί), Διαβατά (Ντουντουλάρ), Μαγνησία (Αραπλί) και Εύοσμο (Χαρμάνκιοϊ), βάσει του Ν.1051/1917 «περί συστάσεως και Διοικήσεως Δήμων και Κοινοτήτων εν ταις νέαις χώραις». Δηλαδή το Παλιόκαστρο κάποτε ανήκε στην κοινότητα Νεοχωρούδας.

Σήμερα αποτελεί χωριό του δημοτικού διαμερίσματος Καλιθέας του νεοσύστατου Δήμου Ωραιοκάστρου του Νομού Θεσσαλονίκης και έχει 1770 κατοίκους.

Βρίσκεται 15 περίπου χλμ. Β.Δ. της Θεσσαλονίκης και είναι αμφιθεατρικά κτισμένη στη νότια παρυφή του βουνού Καρδακλί (Σεβρί Τεπέ, Υψηλή Κορυφή), σε υψόμετρο 220μ.

Τρεις είναι οι βασικοί δρόμοι, που οδηγούν στη Νεοχωρούδα: Ο κεντρικός - από το 10ο χιλιόμετρο της παλαιάς Εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης - Κιλκίς, ο ανατολικός από το Ωραιόκαστρο - Παλαιόκαστρο και ο δυτικός - από Πεντάλοφο.

   Υποστηρίζεται, και είναι πολύ πιθανό, ότι στα μέσα του 15ου αιώνα οι κάτοικοι αναγκάστηκαν, προφανώς από κάποια σοβαρά γεγονότα, να αναζητήσουν υγιεινότερο και ασφαλέστερο περιβάλλον απ’ αυτό που είχαν στην περιοχή «Μάρκου Βρύση» και εγκαταστάθηκαν αρχικά στην ορεινή και σχεδόν αθέατη περιοχή, Β.Α. του παρεκκλησίου της Αγίας Παρασκευής, στη θέση «Μπάμπαλη Καλύβες».

Λίγο αργότερα, όταν επέτρεψαν οι συνθήκες βγήκαν στο ξάγναντο ιδρύοντας το Νέο Χωριό, ενισχυμένοι μάλιστα από εποίκους των γύρω χωριών, όπως καταφαίνεται από τα επίθετα πολλών οικογενειών, με την προσωνυμία «Κουρού Γενί Κιόι» (Ξηρό Νέο Χωριό).

    

Η ασχολία των κατοίκων, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960, βασίζεται κυρίως στην καλλιέργεια των παραδοσιακών δημητριακών και την κτηνοτροφία (βοειδή, βουβάλια, αιγοπρόβατα), στην αμπελουργία καθώς και στην καλλιέργεια κηπευτικών στην περιοχή «Βάλτος». Σήμερα τα κοτόπουλα και τα αβγά της Νεοχωρούδας έχουν κατακτήσει ποιοτικά και ποσοτικά την αγορά του Βορειοελλαδίτικου χώρου και όχι μόνο.

      

 Σύντομα ακολουθεί η αναγκαστική απαλλοτρίωση 3.000 στρεμμάτων στη θέση «Μπεϊλίκι» για τη δημιουργία της Βιομηχανικής Ζώνης Θεσσαλονίκης (Σίνδος), ο υπόλοιπος κάμπος οικοπεδοποιείται σε σημαντικό βαθμό και ο Βάλτος μεταβάλλεται σε απέραντο μελαγχολικό τοπίο, με την εγκατάσταση υδροφόρου αγωγού, σε καίρια σημεία του Γαλλικού ποταμού, από το βιομηχανικό συγκρότημα ESSO-PAPAS. Έτσι, περιορίζεται η γεωργική έκταση, σχεδόν ταυτόχρονα όμως δημιουργούνται νέες ευνοϊκές προϋποθέσεις με την ευρεία χρήση των καλλιεργητικών μηχανών, την ίδρυση βιοτεχνικών μονάδων από ντόπιους και ξένους, τη βελτίωση των κτηνοτροφικών μονάδων και την εντυπωσιακή ανάπτυξη της πτηνοτροφίας.

Αξιοθέατα

• Ο παλιός Νερόμυλος, που βρίσκεται στη δεξιά πλευρά του ρεύματος, που συναντάμε πηγαίνοντας προς Πεντάλοφο
•  Το υπαίθριο θέατρο «Λατομείο Γένεσις», (Λατομείο της Κουκουβαγιότρυπας) που, θεωρείται από τα καλύτερα του είδους, για την υψηλή του ακουστικότητα. (Αναμένεται η ολοκλήρωσή του με μόνιμη εγκατάσταση κερκίδων και φωτισμού).
• Το πρόσφατα αποκαλυφθέν μέρος της τοιχοποιίας του θρυλούμενου από γενιά σε γενιά Μοναστηριού (5ος αιώνας) που βρίσκεται προς βορρά και σε απόσταση 150μ. από τη δυτική πλευρά του Λατομείου της Κουκουβαγιότρυπας.
• Το γραφικό παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής με το Αγίασμα, που βρίσκεται βορειοδυτικά του χωριού και σε απόσταση ενός χιλιομέτρου περίπου, στη μεγάλη χαράδρα που αρχίζει ανάμεσα από τα δύο ενεργά λατομεία. Το παρεκκλήσι πανηγυρίζει στις 26 Ιουλίου, με τη διοργάνωση εξαήμερων πολιτιστικών εκδηλώσεων από τον Πολιτιστικό Σύλλογο.
• Τα δύο υδάτινα φράγματα, που βρίσκονται ακολουθώντας βορειότερα τη χαράδρα και που περιοδικά ενισχύουν μέρος των πηγών υδροδότησης του χωριού.
• Το αναμορφωμένο σε Πνευματικό Κέντρο, παλιό Σχολείο που χρονολογείται από το 1927 και βρίσκεται στο χώρο του Δημοτικού καταστήματος.
• Ο Λόφος (Τούμπα) που αποτελεί πιθανό προϊστορικό οικισμό και βρίσκεται νοτιοδυτικά του χωριού, δεξιά του δρόμου προς τα κοιμητήρια. 
• Το λαογραφικό μουσείο